Πρόκειται για έναν ύμνο στον Ευρυσθένη Γκίζα γραμμένο με έξοχο λογοτεχνικό οίστρο στα όρια παραληρηματικού πεζογραφήματος της εποχής.
Ο ψευδώνυμος συντάκτης θα πρέπει ωστόσο να ήταν ιδιαίτερα μορφωμένος. Παρά την υπερβολή, τόσο το ύφος όσο και η εκρηκτική νοηματική δεινότητα που αποπνέει, σκιαγραφούν έναν λόγιο της "Βασιλεύουσας" με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις Τέχνες. Ο συντάκτης μας μεταφέρει στην περίοδο των εορτών στην Χριστουγεννιάτικη Κωνσταντινούπολη του 1887 μέχρι την Πρωτοχρονιά του 1888 όταν εν μέσω κατακλυσμιαίας κακοκαιρίας λαμβάνει μια πρόσκληση ενός φίλου του για μια συναυλία χωρίς να γνωρίζει τίποτα για τον μεγάλο ερμηνευτή.
Από τα φύλλα του Νεολόγου, λίγο νωρίτερα από την δημοσίευση αυτή της 5ης Ιανουαρίου, πληροφορούμαστε για μια ακόμα συναυλία η οποία, λόγω της κακοκαιρίας, αναβλήθηκε. Ωστόσο από την ημερομηνία του άρθρου (πρώτη ημέρα του 1888) καταλαβαίνουμε πως πιθανόν να μην πρόκειται για δημόσια ανακοινωμένη συναυλία αλλά για ιδιωτικό κοντσέρτο τις ημέρες των εορτών. Η ύπαρξη "οικοδεσπότη" μάλιστα οδηγεί στο συμπέρασμα πως πρόκειται είτε για κάποιο χώρο όπου φιλοξενούνταν ιδιωτικές συναυλίες - ένας οίκος αναψυχής ή ιδιωτικών συναυλίων πιθανώς, λίαν ευρύχωρος και πολυτελής ωστόσο, ώστε να υπάρχουν μέχρι και "ανάκλινδρα"- είτε απολύτως ιδιωτική έπαυλη που φιλοξενεί τον Γκίζα στην Κωνσταντινούπολη - του Στεφάνοβικ Σκυλίτση ίσως; Οι εμφανίσεις του Γκίζα στην Πόλη ιδιωτικές και δημόσιες φαίνεται να ήταν αρκετές, ίσως περισσότερες απ' όσες ο Τύπος δημοσιεύει.
Τα δημοσιεύματα του "Νεολόγου" μιλούν για έναν καλλιτέχνη του οποίου η φήμη ταξίδεψε γρηγορότερα από τον ίδιο. Πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο, όπως γράφει η εφημερίδα, επιβεβαιώνουν και ξένες πηγές. Η Κωνσταντινούπολη πιθανόν να είναι η δεύτερη μεγάλη πόλη μετά την Αθήνα στην οποία η φήμη του Γκίζα διαδίδεται παροιμιωδώς ανάμεσα σε Έλληνες ακολουθώντας την προδιαγεγραμμένη Ευρωπαϊκή της τροχιά.
Το εθνικό όραμα μιας "λαμπαδηφορίας θριάμβου" ανάμεσα στους Έλληνες της διασποράς με πρωταγωνιστή τον διάσημο πλαγιαυλητή όπου γύρω του "συνεπυκνούντο πάντες" θα πρέπει να σφυρηλατήθηκε σε δημοσιεύματα σαν αυτό. Ο συντάκτης, εύστοχα διαχωρίζοντας τον απόλυτο ερμηνευτή από τους "φίλους του ερασιτέχνες" -οι οποίοι, επιδιώκοντας να κλέψουν λίγη από τη λάμψη του, δεν έχασαν την ευκαιρία να εμφανιστούν δίπλα του- αντιλαμβάνεται συγκλονισμένος πως για πρώτη φορά ενώπιον του ένας Έλληνας είναι αυτός που με την Τέχνη του αφήνει το ίδιο άφωνους τόσο τους συμπατριώτες του όσο και τους ξένους. Κοιτάζοντας όμως το δημοσίευμα ευρύτερα, τόσο η υπερηφάνεια με την οποία είναι γραμμένο, όσο και οι σαφείς υπαινιγμοί εθνικής και καλλιτεχνικής ανάτασης, κατάσπαρτοι μέσα σ' αυτό, ίσως δικαιολογούν προεκτάσεις πιθανής οικονομικής ή πολιτικής εκμετάλλευσης του ονόματός του καθώς η Τέχνη του θα ανοίξει, λίγο αργότερα, μέχρι και τις πύλες ξένων ανακτορικών αυλών. Στις νοηματικές διαδρομές του συντάκτη η ολοζώντανη πεποίθηση, ότι ο Γκίζας ως Έλληνας αναμετριέται ευθέως με ξένα μουσικά αναστήματα του καιρού του, μεταμορφώνεται σε συνειδησιακό θρίαμβο εθνικής αφύπνισης και πνευματικής υπεροχής. Ο ξεχασμένος λαός - σταθείτε στο "Ιουδαίοι ή Αθίγγανοι... άνθρωποι ή δαίμονες" - δεμένος στο θριαμβευτικό άρμα ενός αυλητή, κηρύττει, για πρώτη ίσως φορά μέσα από έναν Έλληνα καλλιτέχνη στην καρδιά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την πεποίθηση ότι εκπροσώπει ένα όραμα θεόσταλτο που οφείλει επαναστατικά να εκπληρωθεί...
Εμφανής υφολογική ομοιότητα παρατηρείται ανάμεσα στον συντάκτη αυτής της περιγραφής και τον ανταποκριτή των συναυλιών του Γκίζα από την Πόλη στην "Νέα Εφημερίδα" των Αθηνών τρεις μήνες μετά, τον Μάρτιο του 1888. Ωστόσο είναι σίγουρο πως ο συντάκτης δεν ήταν ο μόνος που "ακολουθούσε" τα βήματα του Γκίζα. Ο ύμνος αυτός μαζί με άλλους αντίστοιχους γραμμένους από επώνυμους λογίους, όπως τον Παλαμά, τον Καμπούρογλου, τον Γαβριηλίδη ακόμα και τον φλεγματικό Λαμπελέτ, πιστοποιούν πως η Τέχνη του Ευρυσθένη Γκίζα πρέπει να ήταν, πέρα από κάθε δεδομένο για την εποχή, ξεχωριστή.